Cầu vồng là một hiện tượng quang học thiên nhiên thường xuất hiện sau những cơn mưa lớn vào ban ngày và hầu hết mọi người đều đã thấy qua cầu vồng ít nhất 1 lần trong đời.
Khi những cơn mưa đi qua và ánh nắng ập đến, phía trên bầu trời sẽ xuất hiện một dải màu sắc cong đẹp mắt. Dải màu sắc đó được gọi là cầu vồng. Cầu vồng là một trong những hiện tượng tự nhiên đẹp mà chúng ta có thể quan sát vào ban ngày bằng mắt thường. Thực chất cầu vồng có rất nhiều màu sắc khác nhau nhưng chúng ta chỉ nhìn thấy 7 màu đó là: đỏ, cam, vàng, lục, lam, chàm, tím vì đây là những màu sắc nổi bật nhất.
Nguyên nhân xuất hiện cầu vồng đó chính là do hiện tượng khúc xạ ánh sáng của ánh sáng mặt trời qua những giọt nước trong không khí. Ánh sáng mặt trời vốn là một hỗn hợp của rất nhiều màu sắc. Khi những ánh sáng này đi qua lăng kính thủy tinh là những giọt nước sau cơn mưa sẽ bị bẻ cong và tạo thành một dải màu sắc cong bắc qua bầu trời.
Khi nhìn thấy cầu vồng các bạn thường thấy màu đỏ sẽ nằm ở vị trí cao nhất và màu tím luôn nằm ở cuối cùng. Nguyên nhân là vì các tia màu đỏ khi đi qua lăng kính sẽ bị bẻ cong ít nhất sau đó đến các màu cam, vàng, xanh lá cây, xanh lam và cuối cùng là tia màu tím bị bẻ cong nhiều nhất.
Các tia sáng bị bẻ cong sau đó phản xạ lại và đi ra ngoài giọt nước theo một góc 42 độ. Chính vì vậy các bạn chỉ có thể thấy cầu vồng sau những cơn mưa khi quay lưng lại với Mặt Trời và nhìn theo một góc 42 độ so với ánh sáng Mặt Trời. Cũng chính vì lý do này mà ở những địa điểm khác nhau, các bạn sẽ thấy cầu vồng hoàn toàn khác nhau.
Hiện tượng cầu vồng còn có rất nhiều dạng đặc biệt như: cầu vồng đôi, cầu vồng ba, cầu vồng tư,… và cầu vồng song sinh:
Cầu vồng đôi là hiện tượng có một cầu vồng phụ xuất hiện phía trên cầu vồng chính có màu sắc bị đảo lộn và nhạt màu hơn. Lý do là vì các tia sáng ngoài bị bẻ cong và phản xạ lại ở góc 42 thì còn bị bẻ cong và phản xạ lại ở góc 52.
Cầu vồng song sinh: Cầu vồng song sinh là hiện tượng hai dải màu sắc đồng tâm và thứ tự màu sắc như nhau chỉ xảy ra khi hội tụ 3 yếu tố trăng thấp, tròn và mưa cùng lúc.
Cầu vồng không chỉ xuất hiện sau những cơn mưa mà còn xuất hiện khi có những màn sương mỏng trong điều kiện không khí lạnh đột ngột.