Cùng một liều lượng chất độc như nhau, trẻ em thường bị ảnh hưởng nặng nề hơn người lớn do hệ miễn dịch chưa hoàn thiện và khả năng đề kháng của trẻ cũng yếu hơn người lớn rất nhiều. Do đó, cần có các phương pháp xử lý kịp thời nếu trẻ bị ngộ độc thức ăn.
Mục lục bài viết
Triệu chứng khi trẻ bị ngộ độc thức ăn
Các triệu chứng dưới đây thường xuất hiện trong khoảng thời gian từ 1 giờ đến 3 ngày sau khi trẻ đã ăn, uống phải những thực phẩm bị nhiễm độc:
- Nôn mửa: Sau khi bị ngộ độc thức ăn, trẻ có thể buồn nôn và nôn mửa ngay sau đó vài phút, vài giờ hoặc lâu hơn. Tần suất nôn có thể là liên tục hoặc vài lần trong ngày.
- Đau bụng, đi ngoài: Trẻ có thể bị đau bụng dữ dội, đau quặn trước khi đi ngoài. Số lần đi ngoài tăng, phân dạng lỏng và có thể lẫn máu.
- Thân nhiệt tăng cao và sốt: Một số trẻ khi bị ngộ độc thực phẩm có thể sốt cao trên 38 độ C.
Đa số các trẻ khi bị ngộ độc sẽ có tất cả các triệu chứng biểu hiện như trên. Tuy nhiên, tuỳ thuộc vào tác nhân gây ngộ độc mà sẽ có triệu chứng xảy ra nhiều và triệu chứng xảy ra ít hơn. Thông thường, nôn nhiều và đau bụng là biểu hiện của trẻ bị ngộ độc do độc tố. Nếu trẻ bị tiêu chảy kéo dài, có khả năng lớn là ngộ độc do vi khuẩn gây ra. Còn nếu bị sốt, phân có lẫn máu là dấu hiệu của nhiễm khuẩn gây tổn thương đường ruột.
Cách sơ cứu khi trẻ bị ngộ độc thực phẩm, thức ăn
Theo bác sĩ Nguyễn Thị Kim Thoa, Trưởng khoa Nội tổng quát 1 - Bệnh viện Nhi Đồng I TP HCM, nếu không được xử lý tốt, ngộ độc thức ăn ở trẻ có thể dẫn đến rối loạn nhịp tim, rối loạn hô hấp, hạ đường huyết, sốt,... Nặng hơn có thể gây ra các biến chứng như nhiễm trùng toàn thân, viêm màng não,... Việc sơ cứu khi trẻ bị ngộ độc thức ăn cũng cần phải được tiến hành cẩn thận. Do cơ thể chưa hoàn thiện, khả năng bị sặc, ngạt nước dẫn đến ngưng thở ở trẻ lớn hơn ở người lớn rất nhiều.
Công việc đầu tiên khi phát hiện các dấu hiệu cho thấy trẻ bị ngộ độc thức ăn là phải ngừng ngay, không cho trẻ ăn món ăn đó nữa. Sau đó lập tức gây nôn cho trẻ ngay tức thì. Trường hợp trẻ nôn được thì tốt còn nếu không nôn được hoặc nôn chưa hết, bố mẹ và người thân cần chủ động gây nôn cho trẻ. Lưu ý khi trẻ đang nôn cần đặt cơ thể nằm nghiêng, đầu ngoảnh sang một bên để tránh bị hít sặc. Một số trường hợp trẻ ngủ thiếp đi vì quá mệt có thể bị nôn vọt, dẫn tới chất nôn sặc lên mũi, xuống phổi. Lúc đó, người lớn cần dùng miệng hút mũi trẻ nếu không sẽ dẫn tới khó thở, ngạt thở, gây tổn thương phổi và thậm chí là tử vong.
Khi trẻ bị nôn mửa hoặc tiêu chảy nhiều, có thể sử dụng dung dịch oresol để bổ sung lượng nước và các chất điện giải đã bị tổn thất cho cơ thể. Cho trẻ uống oresol từ từ, từng chút một, không cho uống quá nhiều một lúc. Nếu trẻ bị nôn sau khi uống hoặc uống xong vẫn đi ngoài quá nhiều thì nhanh chóng đưa trẻ đến bệnh viện để truyền dung dịch bù nước và chất điện giải.
Cho trẻ ăn các thức ăn mềm, dễ tiêu, không cho trẻ ăn kiêng để bổ sung đầy đủ các vitamin và dưỡng chất cho cơ thể. Đối với trẻ đã ngừng bú sữa mẹ thì cho ăn cháo, cơm và thức ăn nghiền nhằm giúp ruột và hệ men tiêu hoá sớm hồi phục. Trẻ đang bú sữa mẹ thì tăng liều lượng sữa so với trước khi bị ngộ độc. Nếu trẻ không muốn ăn thì có thể tạm ngừng ăn nhưng vẫn cần phải cho uống oresol hoặc các loại thuốc tương tự. Trong lúc này, việc cho trẻ ăn không quan trọng bằng bổ sung lượng nước và các chất điện giải đã tổn thất cho cơ thể.
Cần thường xuyên theo dõi nhiệt độ cơ thể, số lần và đặc điểm của dịch nôn, phân và nước tiểu. Đưa trẻ đến cơ sở y tế ngay lập tức nếu có các dấu hiệu sau: nôn nhiều, không thể uống hoặc bỏ bú, chất nôn ngả màu xanh hoặc có lẫn máu, sốt quá cao, phân có máu, bệnh kéo dài trên 2 ngày.
Cách phòng ngừa ngộ độc thức ăn cho trẻ
- Chọn thực phẩm tươi mới, không nên sử dụng các thực phẩm đông lạnh, ôi thiu, không ăn các thức ăn đã được khuyến cáo là có độc như cá nóc, cà chua xanh, anh đào,...
- Bảo quản thức ăn cẩn thận, tốt nhất là nên giữ thức ăn lạnh và không để quá 2 giờ. Không để thức ăn sống và chín cùng một chỗ.
- Vệ sinh trước khi tiếp xúc với trẻ, rửa tay sạch sẽ trước và sau khi nấu ăn, không nấu ăn khi tay có vết thương đã bị nhiễm trùng.
- Tạo thói quen cho trẻ rửa tay thật sạch trước khi ăn.
- Vệ sinh sạch sẽ đồ chơi cho trẻ vì đây là một trong những nguồn phổ biến gây ra ngộ độc.
Trên đây là những chia sẻ của chúng tôi về các triệu chứng biểu hiện, cách sơ cứu và phòng ngừa ngộ độc thức ăn cho trẻ. Hy vọng sau khi đọc xong bài viết này, các bạn sẽ biết cách chăm sóc cho các bé của mình để có thể phát triển khoẻ mạnh và an toàn hơn.
