Tội phạm là một trong những hiện tượng có tính chất đặc biệt nguy hiểm vì gây ra những ảnh hưởng xấu đến sự tồn tại và phát triển chung của toàn xã hội. Trong thực tế, không phải tội phạm nào cũng thực hiện hành vi phạm tội và gây ra những hậu quả giống nhau. Tùy từng hậu quả cũng như tính chất của hành vi mà tội phạm sẽ được phân thành các loại khác nhau để áp dụng những biện pháp xử phạt xác đáng. Vậy các loại tội phạm được quy định trong Bộ luật hình sự như thế nào?
Mục lục bài viết
Có bao nhiêu loại tội phạm được quy định trong Bộ luật hình sự?
Trong Bộ luật hình sự nước ta, tội phạm được chia thành 4 loại đó là: tội phạm ít nghiêm trọng, tội phạm nghiêm trọng, tội phạm rất nghiêm trọng và tội phạm đặc biệt nghiêm trọng, cụ thể như sau:
► Tội phạm ít nghiêm trọng: Là những tội phạm thực hiện hành vi phạm tội nhưng không gây ra mối nguy hại quá lớn cho xã hội. Người thực hiện những hành vi như giao rừng, đất trồng rừng trái pháp luật, trộm cắp vặt, vượt đèn đỏ không gây tai nạn giao thông,...sẽ được xếp vào trường hợp tội phạm ít nghiêm trọng. Hình thức xử phạt cho tội phạm ít nghiêm trọng có thể là tiền mặt, cải tạo giam giữ hoặc phạt tù không quá 3 năm.
► Tội phạm nghiêm trọng: Là những tội phạm thực hiện các hành vi phạm tội và gây ra những mối nguy hại lớn cho xã hội. Những người thực hiện hành vi như mua bán phụ nữ, bắt cóc chiếm đoạt tài sản, sử dụng lao động trẻ em,…sẽ được xếp vào loại tội phạm nghiêm trọng. Mức xử phạt cho loại tội phạm này là phạt tù từ 3 - 7 năm.
► Tội phạm rất nghiêm trọng: Là những tội phạm thực hiện các hành vi phạm tội và gây ra những mối nguy hại rất lớn cho xã xã hội. Những người thực hiện hành vi như vô ý làm chết người, hiếp dâm, tàng trữ và vận chuyển ma túy,…sẽ được xếp vào loại tội phạm rất nghiêm trọng. Mức xử phạt cho loại tội phạm này là phạt tù từ 7 - 15 năm.
► Tội phạm đặc biệt nghiêm trọng: Là những tội phạm thực hiện hành vi phạm tội và gây ra những mối nguy hại đặc biệt nguy hiểm cho xã hội. Những người thực hiện hành vi như giết người, cướp tài sản, cố ý truyền HIV cho người khác,…sẽ được xếp vào loại tội phạm đặc biệt nghiêm trọng. Mức phạt cho loại tội phạm này thường là tù trên 15 năm, chung thân hoặc tử hình.
Các yếu tố căn cứ để phân loại tội phạm trong Bộ luật hình sự
Sau khi phát hiện hành vi phạm tội của một người, các cá nhân cũng như cơ quan chức năng có trách nhiệm xem xét, phân tích để xem xét và xếp loại tội phạm từ đó áp dụng biện pháp xử phạt xác đáng. Vậy những yếu tố để căn cứ vào đó và phân loại tội phạm là gì?
► Hình thức phạm tội của tội phạm: Tội phạm sẽ được phạm loại vào dạng ít nghiêm trọng, nghiêm trọng, rất nghiêm trọng hay đặc biệt nghiêm trọng dựa vào hình thức phạm tội. Xét theo hình thức phạm tội sẽ có hai dạng là cố ý hoặc vô ý.
► Tình tiết tăng nặng, giảm nhẹ trách nhiệm hình sự: Trong Bộ luật hình sự nước ta có quy định rõ ràng về các tình tiết giảm nhẹ cũng như tăng nặng trách nhiệm hình sự. Dựa vào yếu tố này, tội phạm từ nghiêm trọng nếu tăng nặng có thể trở thành rất nghiêm trọng hoặc từ đặc biệt nghiêm trọng được giảm nhẹ xuống mức rất nghiêm trọng.
► Loại cấu thành tội phạm: Yếu tố cuối cùng để phân loại tội phạm là loại cấu thành tội phạm. Cấu thành tội phạm bao gồm hai loại đó là cấu thành vật chất và cấu thành hình thức.
Trên đây là các loại tội phạm bộ luật hình sự nước ta đã quy định. Để xác định và đưa ra hình phạt thích hợp cho tội phạm thì những cá nhân, tổ chức có trách nhiệm cần dựa vào các yếu tố căn cứ để phân loại tội phạm trong Bộ luật hình sự.
