Để bảo vệ trật tự an ninh xã hội, bảo vệ quyền con người, chủ quyền quốc gia đồng thời giáo dục ý thức của toàn dân, Nhà nước ta đã đưa ra Bộ luật hình sự. Theo đó những người có hành vi sai trái, làm ảnh hưởng hoặc đe dọa trực tiếp đến sự tồn tại và phát triển chung của toàn xã hội sẽ phải chịu trách nhiệm hình sự trước pháp luật. Tuy nhiên người thực hiện các hành vi phạm tội chưa đủ độ tuổi theo quy định có thể sẽ được miễn trừ hoặc giảm nhẹ tội. Vậy độ tuổi tối thiểu phải chịu trách nhiệm hình sự là bao nhiêu?
Mục lục bài viết
Độ tuổi phải chịu trách nhiệm hình sự là bao nhiêu?
Trong Điều 12, Chương III, Bộ luật hình sự 2015 và Khoản 3, Điều 9, luật sửa đổi bổ sung của Bộ Luật hình sự 2017 đã quy định, độ tuổi phải chịu trách nhiệm hình sự cụ thể như sau:
► Người từ đủ 14 tuổi đến chưa đủ 16 tuổi chỉ phải chịu trách nhiệm hình sự về một số hành vi được xếp vào loại tội phạm nghiêm trọng, rất nghiêm trọng và đặc biệt nghiêm trọng. Những tội đó cụ thể như sau:
- Tội hiếp dâm; tội hiếp dâm người dưới 16 tuổi; tội cưỡng dâm; tội cưỡng dâm người từ đủ 13 tuổi đến dưới 16 tuổi;
- Tội cướp tài sản; tội bắt cóc nhằm chiếm đoạt tài sản; tội cưỡng đoạt tài sản; tội cướp giật tài sản; tội trộm cắp tài sản; tội hủy hoại hoặc cố ý làm hư hỏng tài sản;
- Tội mua bán người; tội mua bán người dưới 16 tuổi;
- Tội sản xuất, tàng trữ, vận chuyển, mua bán trái phép hoặc chiếm đoạt chất ma túy;
- Tội tổ chức đua xe trái phép; tội đua xe trái phép;
- Tội phát tán chương trình tin học gây hại, cản trở hoặc gây rối loạn hoạt động của mạng máy tính, mạng viễn thông, phương tiện điện tử; tội xâm nhập trái phép vào mạng máy tính, mạng viễn thông hoặc phương tiện điện tử của người khác; tội sử dụng mạng máy tính, mạng viễn thông hoặc phương tiện điện tử để thực hiện hành vi chiếm đoạt tài sản;
- Tội cố ý gây thương tích hoặc gây tổn hại cho sức khỏe của người khác; tội giết người;
- Tội khủng bố; tội phá hủy công trình, cơ sở, phương tiện quan trọng về an ninh quốc gia; tội chế tạo, tàng trữ, vận chuyển, sử dụng, mua bán trái phép hoặc chiếm đoạt vũ khí quân dụng, phương tiện kỹ thuật quân sự.
► Người từ đủ 16 tuổi trở lên phải chịu trách nhiệm hình sự về mọi tội phạm.
Như vậy những người phạm tội nếu chưa đủ 14 tuổi sẽ được xem xét để miễn trừ hoặc loại trừ trách nhiệm hình sự cho hành vi mình đã gây ra. Người đủ từ 14 - 16 tuổi sẽ phải chịu trách nhiệm hình sự cho hành vi phạm vào tội nghiêm trọng, rất nghiêm trọng và đặc biệt nghiêm trọng. Người đủ từ 16 tuổi trở lên sẽ phải chịu trách nhiệm hình sự cho mọi hành vi phạm tội mình đã gây ra.
Quy định của Pháp luật về hình phạt đối với tội phạm dưới 18 tuổi
Để đảm bảo lợi ích tốt nhất đồng thời giúp cho những tội phạm dưới 18 tuổi sửa chữa sai lầm và trở thành một công dân có ích cho đất nước, cho xã hội, Nhà nước ta đã chủ trương đưa ra nguyên tắc xử lý hình sự như sau:
► Chỉ truy cứu trách nhiệm hình sự trong trường hợp cần thiết đồng thời căn cứ vào nhân thân, hành vi phạm tội cũng như yêu cầu của việc phòng ngừa tội phạm.
► Trong trường hợp người dưới 18 tuổi phạm tội rất nghiêm trọng, nghiêm trọng, ít nghiêm trọng, nếu có nhiều tình tiết giảm nhẹ, tự nguyện khắc phục hậu quả hoặc là đồng phạm nhưng không có vai trò đáng kể có thể áp dụng miễn trừ trách nhiệm hình sự.
► Các biện pháp được áp dụng đối với người dưới 18 tuổi trong trường hợp được miễn truy cứu trách nhiệm hình sự bao gồm: khiển trách; hòa giải tại cộng đồng; giáo dục tại xã, phường, thị trấn; giáo dục tại trường giáo dưỡng.
► Nếu xét thấy việc áp dụng các biện pháp trên không đảm bảo hiệu quả giáo dục, phòng ngừa, Tòa án sẽ đưa ra những hình thức xử phạt như sau:
- Mức phạt tù có thời hạn đối với người từ đủ 16 tuổi đến dưới 18 tuổi không quá 3/4 mức phạt tù mà điều luật quy định. Nếu hình phạt theo quy định của điều luật là chung thân hoặc tử hình thì mức phạt tù cao nhất không quá 18 năm tù.
- Mức phạt tù có thời hạn đối với người từ đủ 14 tuổi đến dưới 16 tuổi không quá 1/2 mức phạt tù mà điều luật quy định. Nếu hình phạt theo quy định của điều luật là chung thân hoặc tử hình thì mức phạt tù cao nhất không quá 12 năm tù.
- Người chưa đủ 16 tuổi phạm tội sẽ không tính vào tái phạm hoặc tái phạm nguy hiểm.
Trên đây là một số những thông tin về độ tuổi để chịu trách nhiệm hình sự cũng như các hình thức xử phạt, pháp luật nước ta quy định đối với những người phạm tội chưa đủ 18 tuổi mà VnNews360 muốn chia sẻ đến bạn đọc. Hi vọng sau khi tham khảo bài viết, các bạn đã biết độ tuổi chịu trách nhiệm hình sự là bao nhiêu?
