Hiện nay, ô nhiễm môi trường đang trở thành một vấn nạn lớn trên toàn cầu. Cùng với đó, thực trạng ô nhiễm môi trường ở nước ta cũng đang dần trở nên nghiêm trọng hơn, ảnh hưởng trực tiếp đến sức khỏe của người dân và môi trường sống của các loài động, thực vật. Vậy những nguyên nhân gây nên ô nhiễm môi trường ở Việt Nam là gì?
Môi trường sống của chúng ta bao gồm: Nước; Không khí; Đất; Ánh sáng; Âm thanh;….Tuy nhiên, Nước; Đất và Không khí là những môi trường có ảnh hưởng trực tiếp và lớn nhất đối với đời sống của con người, sinh vật cũng như cảnh quan nếu bị ô nhiễm.
Mục lục bài viết
Nguyên nhân gây nên ô nhiễm nước ở Việt Nam
Nước là nguồn sống của tất cả các sinh vật trên hành tinh. Vì thế, nguồn nước bị ô nhiễm sẽ sinh ra rất nhiều hệ lụy nguy hiểm đối với cả đời sống và sức khỏe con người cùng các loài động thực vật khác. Thế nhưng, thực trạng này lại đã và đang xảy ra một cách mất kiểm soát và chủ yếu là do các nguyên nhân sau:
- Chất thải nông nghiệp: Trong quá trình trồng trọt, con người sử dụng rất nhiều loại phân bón, chất hóa học chứa các thành phần nguy hại như: kali, đạm, lân,….Chúng ngấm xuống đất, đi vào mạch nước ngầm gây ô nhiễm nước ngầm. Một số khác đi theo nước tưới, chảy ra sông, hồ. Chưa kể đến trường hợp sử dụng các loại thuốc bị cấm vì chứa số lượng hóa chất vượt quá mức cho phép, không chỉ ảnh hưởng nghiêm trọng đến môi trường mà còn ảnh hưởng đến sức khỏe người làm vườn. Theo nghiên cứu, chỉ có khoảng 45% lượng phân bón được cây trồng hấp thụ. 55% còn lại đều bị rửa trôi.
- Chất thải công nghiệp: Theo luật, các nhà máy công nghiệp cần phải đầu tư hệ thống xử lý nước thải. Thế nhưng, nhiều doanh nghiệp vì muốn giảm thiểu chi phí nên đã xả trực tiếp chất thải ra hệ thống sông ngòi xung quanh, gây ảnh hưởng nghiêm trọng đến cảnh quan tự nhiên và người dân trong khu vực. Tình trạng này đặc biệt nghiêm trọng ở các thành phố, khu công nghiệp lớn trên cả nước.
- Sinh hoạt của con người: Các hộ gia đình sống ở ven sông thường xả trực tiếp phân, nước tiểu, thức ăn thừa, nước giặt giũ,…xuống sông. Bên cạnh đó, ý thức kém của con người cũng là một nguyên nhân khiến môi trường nước ngày càng ô nhiễm. Hành động vứt rác thải xuống cống rãnh, ao hồ không chỉ khiến nguồn nước tại đó bị ảnh hưởng mà còn có thể trôi ra biển, gây hại đến các sinh vật sống dưới đại dương.
- Các tác nhân tự nhiên: Mưa lũ, băng tan,…là các tác nhân tự nhiên mang rác thải, nước bẩn từ nguồn ô nhiễm sang nơi khác, góp phần khiến tình trạng ô nhiễm môi trường nước xảy ra trên diện rộng.
Nguyên nhân gây nên ô nhiễm đất ở Việt Nam
Đất ô nhiễm không chỉ ảnh hưởng đến năng suất cây trồng, các loài sinh vật sống trong lòng đất mà còn ảnh hưởng đến tất cả các sinh vật trên cạn, dưới nước do mất đi chuỗi thức ăn. Nguyên nhân khiến đất bị ô nhiễm gồm có:
- Chất thải nông nghiệp: Tương tự như trên, các loại phân bón, thuốc trừ sâu và hóa chất sử dụng trong hoạt động trồng trọt là nguyên nhân khiến đất bị ảnh hưởng. N, Ca, P,…là những nguyên tố gây nên ô nhiễm đất hàng đầu.
- Chất thải công nghiệp: Hoạt động sản xuất công nghiệp, đặc biệt là ngành khai thác than, dầu mỏ, khoáng sản nói chung là nguyên nhân lớn nhất dẫn đến ô nhiễm đất. Đối với các ngành sản xuất khác, chỉ tính bình quân, mỗi ngày các cụm công nghiệp thải ra đến khoảng 30.000 tấn chất thải rắn và số lượng gia tăng trung bình mỗi năm là 15%.
- Chăn nuôi, sinh hoạt: Hoạt động chăn nuôi, sinh hoạt cũng là một nguyên nhân khiến môi trường đất ngày càng ô nhiễm. Phân, nước thải, rác (đặc biệt là rác thải nhựa và kim loại),…không được xử lý mà xả thẳng ra môi trường, ngấm vào đất gây ô nhiễm.
- Các tác nhân tự nhiên: Đất bị nhiễm phèn (chủ yếu là Fe2+, Al3+,…) khiến cây con chết. Na+, K+, Cl-,…trong muối biển, triều cường ngấm vào đất gây ra các tác hại sinh lý cho thực vật. Ngoài ra, nước ô nhiễm từ nơi khác di chuyển đến cũng là một nguyên nhân dẫn đến ô nhiễm đất.
Nguyên nhân gây nên ô nhiễm không khí ở Việt Nam
Các biểu hiện của ô nhiễm không khí bao gồm: Không khí mờ đục; Có mùi khó chịu; Gây cay mắt;….Gần đây, Hà Nội và thành phố Hồ Chí Minh đã trở thành hai điểm nóng của tình trạng ô nhiễm không khí, đe dọa đến sức khỏe người dân sống trong khu vực này. Lý do khiến không khí ngày càng ô nhiễm là vì:
- Hoạt động sản xuất công nghiệp: Các hoạt động như khai thác khoáng sản, sản xuất điện, luyện kim,…thải ra khí nhà kính (CO2, NH4, N2O, CFC,…) dẫn đến hiện tượng biến đổi khí hậu càng trở nên nghiêm trọng. Bên cạnh đó, các bụi than sinh ra trong quá trình khai thác than là nguyên nhân gây nên những căn bệnh nguy hiểm về đường hô hấp cho hầu hết công nhân.
- Hoạt động sống của con người: Khói bụi từ các loại phương tiện giao thông là nguyên nhân chính gây ra tình trạng ô nhiễm không khí ở các thành phố lớn của nước ta hiện nay. Bên cạnh đó, việc sử dụng các thiết bị như: Tủ lạnh; Máy lạnh;…cũng sinh ra nhiều nguy cơ rò rỉ gas, gây ô nhiễm. Không những thế, sử dụng quá nhiều điện cũng gây nên một áp lực không nhỏ cho môi trường.
- Các tác nhân tự nhiên: Cháy rừng, bão, gió,…là các tác nhân tự nhiên sản sinh khí độc hại và có thể khiến tình trạng ô nhiễm không khí lây lan sang các khu vực khác.
Trên đây là các nguyên nhân gây nên ô nhiễm môi trường ở nước ta hiện nay mà VnNews360 muốn chia sẻ với bạn đọc. Hi vọng sau khi tham khảo bài viết, các bạn sẽ ý thức và nâng cao trách nhiệm bảo vệ môi trường để bảo vệ chính cuộc sống của mình cũng như hệ sinh thái tự nhiên.
